Onderwijs en justitie hebben deels dezelfde jongeren met zorgwekkend gedrag in beeld, maar weten dat vaak niet van elkaar. Er is er nog weinig afstemming. Terwijl de aanpak van risicojeugd, jeugdcriminaliteit en jeugdgroepen gebaat is bij samenwerking tussen scholen, gemeenten en de justitiële keten. Hoe werkt u aan een effectieve verbinding? Het Nederlands JeugdInstituut (NJI) kwam met een samengesteld gezelschap uit het onderwijs, politie en de justitiële keten tot praktische handvatten. MensCentraal kan hier bij ondersteunen.
4 aanbevelingen voor bestuurders en beleidsmakers in overheid en onderwijs
1. Verbind bestuur, beleid en uitvoering:
Een goede samenwerking op de werkvloer begint met het vaststellen van een gedeeld belang. Stuur op ruimte voor de professional en op resultaat. Dit vraagt binnen gemeenten om samenwerking tussen de wethouders jeugd, sociale zaken, veiligheid en onderwijs. Van het onderwijs vraagt dit om het nemen van eigen verantwoordelijkheid bij preventie en signalering en om het leren van casuïstiek.
2. Stuur op professionaliteit en naleving van afspraken
Beleg verantwoordelijkheden en zorg voor systematische evaluatie en afstemming. Borg gemaakte afspraken niet alleen op papier. Afspraken moeten ‘in de hoofden en harten’ van mensen zitten. Dat lukt alleen met afspraken die vastgesteld zijn.
3. Voorkom een overschot aan regels
De drang om ieder denkbaar risico uit te sluiten past in onze tijdsgeest. Vaak door regels nog meer uit te werken na een incident. Maar het invoeren van meer regels maakt de wereld niet veiliger. Wel ingewikkelder, met steeds minder ruimte voor oplossingen op maat. Hanteer afspraken die ertoe doen en accepteer dat niet alles is te voorkomen of te regelen.
4. Analyseer de omgeving en groepen
De gemeente kan een omgevingsanalyse aanleveren, die duidelijk maakt wat de bevolkingskenmerken van een wijk of dorp zijn. Wie wonen hier? Welke problemen doen zich voor? Door op deze informatie op voorhand te hebben, ook op school, en deze te combineren met de gegevens van de leerlingen en ervaringen van de school, kunnen we scherper signaleren. Bepaal liefst met elkaar waar op gelet gaat worden.
Bovenstaande informatie komt uit de rapportage ‘Veiligheid in verbinding’ van het NJI. In de rapportage zijn ook aanbevelingen voor professionals opgenomen. Onder andere over die andere samenwerking die zo belangrijk is: het betrekken van ouders. De rapportage kwam tot stand in opdracht van het Ministerie van Veiligheid en Justitie.
Hoe ondersteunt MensCentraal hierbij?
Om verbinding met elkaar te krijgen, is het nodig om een gezamenlijke werkwijze af te spreken. MensCentraal kan deze werkwijze ondersteunen. Het Veiligheidshuis Zeeland maakte afspraken met een aantal gemeenten om de dienstverlening rondom een jeugdige en zijn gezin met elkaar af te stemmen. MensCentraal toont in het klantbeeld welke organisaties zich bezig houden met een of meerdere gezinsleden. Zodra meer dan 1 organisatie bezig is met het gezin, is het zaak contact op te nemen met elkaar. In dit contact komen de betrokkenen tot afspraken. Mocht dit niet lukken, dan kan het CJG of het Veiligheidshuis als procescoördinator aanschuiven. Door regelmatig te evalueren hoe dit in de praktijk gaat, krijgt men vertrouwen in elkaar.
